Geld lenen in 2023. Wat verandert er?

21 december 2022

Het afgelopen jaar veranderden de mogelijkheden om geld te lenen drastisch. De leennormen werden strenger en we zagen de rente sterk omhoog gaan. Maar wat verandert er volgend jaar? Wat zijn jouw mogelijkheden om een huis te kopen of te verduurzamen?

Om te voorkomen dat je meer geld leent dan verantwoord is, gelden er leennormen. Die leennormen worden strenger in 2023. Dat betekent dat je minder kunt lenen bij hetzelfde inkomen en dezelfde rente. Maar de overheid komt met een fors pakket voor koopkrachtondersteuning. Bovendien verwacht het Centraal Planbureau (CPB) voor 2023 een gemiddelde cao-loonstijging van 3,7%. Het minimumloon stijgt in ieder geval met 10,15% en dat kan ook gevolgen hebben voor andere salarissen. Met de koopkrachtondersteuning en een hoger salaris heb je weer wat meer ruimte voor de kosten van een lening of een hypotheek. 

Wat doet de rente? 

Ook de rente is van belang voor jouw leenmogelijkheden. In november en december daalde de hypotheekrente licht. Maar of die trend doorzet, weet niemand. De Europese Centrale Bank (ECB) verhoogde onlangs het belangrijkste rentetarief van 1,5 naar 2 procent om de inflatie te beteugelen. De verwachting is dat daardoor ook de rente op persoonlijke leningen en andere consumptieve kredieten gaat stijgen. Wat de rente verder dit jaar gaat doen, hangt af van verschillende factoren zoals de inflatie, de energiekosten en de oorlog in Oekraïne. Een sterke renteverlaging lijkt onwaarschijnlijk.

De woningmarkt koelt af

Door de hogere hypotheekrente zijn woningen het afgelopen jaar minder betaalbaar geworden. De woningmarkt koelt daarom af: er zijn minder bezichtigingen, de overbiedingen en de hoogte daarvan dalen en er wordt soms beneden de vraagprijs verkocht. In augustus tot en met oktober van dit jaar daalden de huizenprijzen licht ten opzichte van de maanden daarvoor. De Nederlandsche Bank (DNB) verwacht dat huizenprijzen met 3,1% dalen in 2023 en met 3,3% in 2024.

Groter woningaanbod

Vanwege de prijsdalingen kiezen huizenbezitters voor een andere verkoopstrategie: anders dan een jaar geleden willen ze eerst hun huis verkopen om daarna een nieuwe woning aan te schaffen. Het aanbod op de huizenmarkt neemt daardoor toe en dat drukt de prijzen verder. Starters hebben meer te kiezen en kunnen vaker over de prijs onderhandelen. Maar omdat de hypotheekrente zo gestegen is, kunnen zij misschien toch niet genoeg lenen om zich de koop te veroorloven. En van een ontspannen woningmarkt is pas sprake als kopers uit tien woningen kunnen kiezen. Nu zijn dat nog geen drie woningen per koper.

Veranderingen voor huizenkopers

Als je een huis wilt kopen, verandert er volgend jaar het een en ander:

  • Jubelton. Als je tussen 18 en 40 jaar oud bent, kun je dit jaar nog een belastingvrije schenking ontvangen van 106.671 euro. Het geld moet je besteden aan je eigen woning. Deze zogenaamde jubelton verdwijnt per 1 januari 2023. Dat is nadelig als je die ton niet meer kunt krijgen, maar voordelig als je dat bedrag sowieso niet kreeg. Je hebt dan minder zware concurrentie. 
  • Nationale Hypotheek Garantie (NHG). Je kunt in 2023 NHG krijgen als je een woning koopt onder de 405.000 euro. In 2022 was dat nog 355.000 euro. Met NHG krijg je een korting op de hypotheekrente en word je beschermd wanneer je je hypotheek niet kunt aflossen als je noodgedwongen je huis moet verkopen. 
  • Tweeverdieners. Koop je samen een huis? Bij het bepalen van een hypotheek telde in 2022 het tweede inkomen voor 90% mee. In 2023 is dat 100%.
  • Overdrachtsbelasting. Ben je nog geen 35 jaar? Dan betaal je geen overdrachtsbelasting als je een woning koopt onder de 440.000 euro. In 2022 lag die grens nog op 400.000. De vrijstelling geldt maar één keer. 
  • Hypotheekrenteaftrek. Hypotheekrente is fiscaal aftrekbaar. Maar het maximale aftrekpercentage komt in 2023 op 37,05%. Inkomens boven 69.399 euro profiteren daardoor minder van deze aftrekmogelijkheid.
  • Woonquotes. Het Nibud berekent ieder jaar de financieringslast die aangeeft hoeveel procent van je inkomen je mag verwonen. Hypotheekverstrekkers rekenen met deze woonquote bij het vaststellen van je hypotheek. Voor inkomens tot 31.000 euro gaat de woonquote volgens het Nibud in 2023 omlaag.

Verduurzaming belangrijker dan ooit

Sinds de gasprijzen door het dak gaan, staan energiebesparende maatregelen volop in de belangstelling. De winst op korte termijn is duidelijk: een lagere energierekening. Maar ook op de langere termijn is verduurzaming lucratief. Een huis met een hoog energielabel is zeer gewild en kun je dus sneller en tegen een hogere prijs verkopen. Wel is de vraag naar warmtepompen, zonnepanelen en isolatiewerk zo groot dat de wachttijden lang kunnen zijn. 

Wil je verduurzamen dan kun je rekening houden met de volgende regelingen:

  • Btw op zonnepanelen. Als je in 2022 zonnepanelen koopt en ze laat installeren, betaal je 21% btw, maar dat bedrag kun je terugvragen. In 2023 is dat btw-tarief 0%. De prijs daalt dus en je bent even duur uit. Maar je hebt geen gedoe meer met het terugvragen van de btw.
  • Extra bedrag aan hypotheek. Je kunt een hogere hypotheek krijgen als je het huis dat je koopt, gaat verduurzamen. Voor de meest voorkomende maatregelen kun je maximaal 9.000 euro extra lenen. Ga je voor een nul-op-de-meter, dan mag je maximaal 25.000 euro extra lenen. Deze bedragen blijven gelijk in 2023.
  • Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) kun je aanvragen voor woningisolatie, duurzame energieopwekking, elektrisch koken en voor aansluiting op een warmtenet. De regel was dat je dan voor twee energiebesparende maatregelen moest kiezen, maar die regel vervalt in 2023. Met ISDE kun je 15% tot 30% subsidie krijgen, afhankelijk van de keuze die je maakt.

Offerte aanvragen bij Krediet.nl

Heb jij voor 2023 plannen om een lening af te sluiten voor een verbouwing of te lenen voor het verduurzamen van je woning? Om een nieuwe auto te kopen of een recreatiewoning? Vraag een offerte aan bij Krediet.nl en je hoort binnen een dag van ons. In een persoonlijk adviesgesprek bespreken we welke lening bij jouw leendoel past. En uiteraard gaan we op zoek naar de lening met de laagste rente.

Geschreven door:
  • Danny Lindeman
  • Senior Kredietspecialist